รูปที่๔๐.ขุนพลภูพาน


จากครูประชาบาลถูกชะตากรรมผลักไสให้ไปสู่การเป็นนักต่อสู้เพื่อกู้อธิปไตยของชาติในภารกิจ "เสรีไทย" วีรกรรมของท่านยิ่งใหญ่ไม่แพ้เสรีไทยท่านอื่น ซึ่งถือเป็นความลับที่ไม่จำเป็นจะต้องเปิดเผย เพราะท่านปรีดี ได้กล่าวไว้ในงานเดินสวนสนามที่หน้าอนุสาวรีย์ประชาธิปไตยเมื่อวันที่ ๑๘ สิงหาคม ๒๔๘๘ ว่าภารกิจของเสรีไทยก็เพื่อปกป้องชาติไม่ให้ต้องตกเป็นผู้แพ้สงคราม เป็นการเสียสละอย่างแท้จริง จึงไม่ใช่เรื่องที่จะต้องมาอวดอ้างคุณความดี. แต่แล้วคนดีๆอย่างครูเตียง ศิริขันธ์ก็ต้องมาจบชีวิตด้วยความชั่วร้ายของเผด็จการทหาร ท่านหายสาปสูญไป แต่ก็มารู้ภายหลังว่าท่านถูกอุ้มฆ่าเผาอำพราง จบชีวิตของครูอุดมการณ์..เตียง ศิริขันธ์

รูปที่๓๙.นายพลผู้อุดมการณ์


บุคคลสำคัญในคณะราษฎร ที่นำการอภิวัฒน์สยาม ๒๔๗๕ ท่านเป็นนายทหารที่มีอุดมการณ์สูงส่งและไม่ขายตัว ขายจิตวิญญาณแลกกับลาภยศ สรรเสริญ หรืออำนาจ ท่านเป็นผู้ล้มแผนของพระยามโนปกรณ์นิติธาดา นายกรัฐมนตรีคนแรก ที่จะโต้อภิวัฒน์เอาอำนาจกลับคืนสู่สมบูรณาญาสิทธิราชย์ และยังล้มกบฏบวรเดชลงอย่างราบคาบ ในบั้นปลายชีวิตของท่าน ท่านถึงแก่กรรมอย่างคนจนธรรมดา เพราะท่านคือนายทหารที่ไม่ขายอุดมการณ์...พระยาพหล พลพยุหเสนา

รูปที่๓๘.อำมาตย์กลับใจ


อำมาตย์ที่รับใช้ระบอบเผด็จการชนชั้นซ่อนรูปมาตลอดชีวิต แต่ในช่วงเวลาสุดท้ายก่อนจะถึงแก่กรรมเขาได้เขียนจดหมายฉบับสุดท้ายระบายความคับแค้นที่หลงผิดเห็นกงจักรเป็นดอกบัวมาชั่วชีวิต แล้วเขาก็จากไปอย่างคนไม่มีเยื่อไม่เหลือใย และมวลชนที่เคยเกลียดชิงชังเขาก็อโหสิกรรมให้แก่เขาอำมาตย์ผู้กลับใจ..สมัคร สุนทรเวช

รูปที่๓๗.ผจญมาร


"ผจญมาร" ชื่อบันทึกของพระพิมลธรรม(อาจ อาสโภ) ผู้ตกเป็นเหยื่ออธรรมของระบบเผด็จการสฤษดิ์ ธนะรัชต์ในปี ๒๕๐๓ ท่านยังตกเป็นเหยื่อของความอิจฉาริษยาของภิกษุด้วยกัน ประกอบกับความกลัวภัยคอมมิวนิสต์ที่ฝังในกระโหลก ของสฤษดิ์ที่ถูกยัดให้ด้วยองค์กร C.I.A. จึงเกิดเหตุการณ์อันชั่วช้าจับพระสงฆ์เข้าคุกด้วยความอยุติธรรม ท่านถูกจับเข้าคุกนานถึง ๕ ปีแต่ท่านก็ยังคงประพฤติตนเป็นภิกษุไม่ได้ขาดจากสมณเพศ ในระหว่าง ๕ ปีในคุกนั้น ผู้เกี่ยวข้องกับการกระทำอันชั่วช้านี้ได้ประสบวิบัติหายนะไปตามๆกัน ภิกษุผู้ใหญ่ที่ใส่ร้ายท่านก็ตายในอุบัติเหตุรถยนต์ ตัวสฤษดิ์ก็ตายโหงไปเกิดเป็นเปรต และนายตำรวจที่เกี่ยวข้องก็ได้รับกรรมชั่วไปตามๆกัน

รูปที่๓๖. อย่าขอเกียรติยศให้ฉัน


ภริยาผู้อยู่เคียงข้างร่วมทุกข์ร่วมสุขกับสามี จวบจนวาระสุดท้ายของชีวิต, ท่านยังทรงจำเหตุการณ์รัฐประหาร ๘ พฤศจิกายน ๒๔๙๐ ได้กระจ่างเหมือนเกิดขึ้นเมื่อวาน ก่อนจากโลกนี้ไปอย่างยิ่งใหญ่ ท่านสั่งลูกหลานว่า "อย่าขอเกียรติยศใดๆให้แม่" คุณงามความดีที่ท่านและสามีของท่านได้กระทำให้แก่ประเทศชาติ ประชาชนนั้นยิ่งใหญ่เกินกว่าจะมารับเกียรติยศจากใคร...ท่านผู้หญิงพูนศุข พนมยงค์

รูปที่๓๕. Young Pridi


ดร.หนุ่มทางกฎหมายจากฝรั่งเศส ผู้ซึ่งต่อมาชะตาชีวิตของท่านจะผันผวนอย่างสุดขีด แต่คุณูปการที่ท่านได้กระทำให้แก่ประเทศชาติและประชาชนกำลังจะบรรลุผลในไม่ช้านี้ ท่านผู้นี้เป็นต้นแบบทางอุดมคติให้แก่คนรุ่นหลังอีกมากมาย..นายปรีดี พนมยงค์